غنی: محب ترسیده بود، فرار کردیم
غنی تصریح می‌کند که او در پی این مسئله موافقت کرد که حمدالله محب، مشاور امنیت ملی و رولا غنی، همسرش کابل را ترک کنند. او اما می‌گوید که خودش منتظر موتر ماند تا برسد؛ اما موتر هیچ وقت نیامد. او ادامه می‌دهد: "در عوض، رئیس پی‌پی‌اس "وحشت زده" آمد و گفت که اگر موضع بگیرم، "همه آن‌ها کشته خواهند شد و محب واقعاً ترسیده بود و این طور فرار را بر قرار ترجیح دادیم".
محمد اشرف غنی، رئیس جمهور فراری افغانستان در نخستین گفتگوی خود پس از فرار از افغانستان می‌گوید که فرار او از کشور در 15 اگست، یک تصمیم ناگهانی بود و زمانی اتفاق افتاد که نیروهای امنیتی پی‌پی‌اس به او گفتند که دیگر قادر به تامین امنیت او و پایتخت نیستند.
پیک‌آفتاب: اشرف غنی، رئیس جمهور فراری افغانستان امروز پنج‌شنبه 30 دسمبر، در مصاحبه ویژه خود با برنامه “تودی” رادیو 4 بی‌بی‌سی گفت که در سقوط کابل شریک است و مقصر اصلی تسلط طالبان بر افغانستان می‌باشد. او گفت که بخش دیگری اشتباه او تکیه به شرکای بین‌المللی افغانستان بوده است.
اشرف غنی در این مصاحبه فاش کرد که وقتی در 15 اگست از خواب بیدار شد، “هیچ تصوری” نداشت که آخرین روز کاری‌اش در افغانستان باشد. غنی در گفتگوی خود به بی‌بی‌سی گفت: “تنها زمانی‌که هواپیمای حامل‌ام کابل را ترک کرد، متوجه شدم که از افغانستان می‌روم”.
اشرف غنی روز 15 اگست کابل را به مقصد نامعلومی ترک کرد و پس از نشر خبر فرار او، طالبان وارد ارگ ریاست جمهوری شدند و نظام جمهوری عملاً از هم پاشید. او چند روز پس از فرارش، در یک پیام ویدیویی که از امارات متحده عربی نشر شد گفت که “توطئه قتل” در میان بوده و برای جلوگیری از کشتار و خون‌ریزی مجبور شده کشور را ترک کند.
از جانب دیگر، درست چهار ماه و 15 روز بعد از سقوط کابل، غنی در مصاحبه با بی‌بی‌سی می‌گوید که حاضر است مسئولیت برخی عواملی را که منجر به سقوط کابل شد، بپذیرد. او می‌گوید: “یکی از اشتباهات بزرگ ما اعتماد بیش از حد به شرکای بین‌المللی بود”. غنی افزوده است: “زندگی‌ام نابود شده است، ارزش‌هایم پایمال شده و مرا تبدیل به بزغاله کرده است”. غنی در این گفتگو تصریح می‌کند که غرب او را قربانی کرد تا او را مقصر هرج‌ومرج بحران پیش‌آمده افغانستان قلم‌داد کنند. او گفت: “شرکای بین‌المللی به طور مداوم بر من فشار وارد می‌کرد و اختیارات مرا محدود کرده بودند”.
غنی گفت که به‌عنوان رئیس جمهور می‌پذیرد که اشتباه کرده و باعث سقوط کابل شده است. اشرف غنی این اظهارات را در گفتگو با جنرال نیک کارتر، رئیس پیشین ستاد ارتش بریتانیا، که گراننده برنامه امروز پنج‌شنبه رادیو بی‌بی‌سی بود، بیان نمود.
غنی در این گفتگو تصریح می‌کند که با شروع روز 15 اگست، جنگجویان طالبان توافق کرده بودند که وارد کابل نشوند، «اما دو ساعت بعد چنین نشد و آن‌ها از دو جهت وارد کابل شدند». غنی اما در این گفتگو توضیح داد: “دو جناح مختلف طالبان از دو جهت مختلف در حال نزدیک شدن به کابل بودند و احتمال درگیری شدید بین آن‌ها وجود داشت که شهر پنج میلیونی را ویران و مردم را تباه کند، بسیار بالا بود”.
محتوای این گفتگو نشان می‌دهد که این برنامه از پیش تنظیم شده بوده؛ طوری‌که غنی خود را به نحوی تبرئه و پی‌آمدهای سقوط و از هم پاشیدگی کشور را جامعه جهانی نسبت دهد.
غنی تصریح می‌کند که او در پی این مسئله موافقت کرد که حمدالله محب، مشاور امنیت ملی و رولا غنی، همسرش کابل را ترک کنند. او اما می‌گوید که خودش منتظر موتر ماند تا برسد؛ اما موتر هیچ وقت نیامد. او ادامه می‌دهد: “در عوض، رئیس پی‌پی‌اس “وحشت زده” آمد و گفت که اگر موضع بگیرم، “همه آن‌ها کشته خواهند شد و محب واقعاً ترسیده بود و این طور فرار را بر قرار ترجیح دادیم”.
غنی در بخشی از صحبت‌های خود گفت: “دو دقیقه بیش‌تر به من مهلت نداد. دستورات من این بود که برای عزیمت به شهر خوست آماده شوم. او به من گفت که خوست و جلال‌آباد نیز سقوط کرده‌اند”.
غنی تصریح کرد: “من نمی‌دانستم که کجا می‌رویم. تنها زمانی‌که وارد هلی‌کوپتر شدیم، مشخص شد که افغانستان را ترک می‌کنیم. بنابراین، این اتفاق واقعاً ناگهانی بود”.
غنی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به خلیل‌زاد نیز اشاره می‌کند. او می‌گوید بربادی افغانستان از زمان امضای توافق‌نامه دوحه شروع که زلمی خلیل‌زاد آن را امضا نمود. از جانب دیگر، خلیل‌زاد پیش‌تر گفته بود که غنی فکر می‌کرد بدون ایالات متحده می‌تواند در قدرت بماند. خلیل‌زاد گفته بود که وضعیت پیش‌آمده در افغانستان، نتیجه‌ی اشتباه محاسباتی اشرف غنی، رئیس جمهوری فراری افغانستان و عمل‌کرد ضعیف نیروهای امنیتی افغانستان بود. زلمی خلیل‌زاد اما در مصاحبه با CBS نیوز گفته بود که امریکا برای تقسیم قدرت با طالبان، بر اشرف غنی فشار لازم را وارد نکرد.
خلیل‌زاد: غنی فکر می‌کرد بدون ایالات متحده می‌تواند در قدرت بماند
امریکا برای تقسیم قدرت با طالبان بر اشرف غنی فشار لازم را نیاورد
از جانب دیگر، پس از فرار اشرف غنی، او توسط بسیاری در افغانستان و جهان مورد سرزنش قرار گرفت. از جمله امرالله صالح، معاون نخست وی، او را شدیداً مورد انتقاد قرار داد و فرار او را “شرم‌آور” خواند.
علاوه بر موارد بالا، ادعاهایی مبنی بر اینکه غنی مبالغ هنگفتی پول نیز با خود برده است، نیز در این گفتگو مطرح شد. غنی اما انتقال پول با خود را رد کرد و از تحقیقات درباره این مسئله استقبال نمود. غنی افزود: “می‌خواهم قاطعانه بگویم من هیچ پولی را از کشور خارج نکرده ام و سبک زندگی من برای همه معلوم است، با پول می‌خواهم چه کنم”.
افزون بر موارد بالا، چند روز بعد از فرار اشرف غنی، سفارت روسیه در کابل خبر داد که غنی با موترها و هلی‌کوپتر پُر پول فرار کرده است. در پی این مسئله پیش‌تر پروژه گزارش‌دهی فساد و جرایم سازمان‌یافته (OCCRP) اعلام کرده بود که محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری فراری افغانستان به «فهرست نهایی فاسدترین فرد سال» راه یافته است. افزون بر OCCRP، پیش‌تر جان ساپکو، بازرس ویژه امریکا برای بازسازی افغانستان گفته بود که دفتر او به اتهاماتی مبنی بر اینکه اشرف غنی، رئیس جمهوری فراری افغانستان هنگام فرار از این کشور در ماه اگست میلیون‌ها دالر را با خود برده است، رسیدگی می‌کند.
“سیگار” اتهاماتی مبنی بر سرقت میلیون‌ها دالر توسط اشرف غنی را بررسی می‌کند
غنی در قسمت دیگری این گفتگو اعتراف می‌کند که اشتباهاتی صورت گرفته است. او اما می‌گوید: “فرض ما این بود که جامعه بین‌المللی در افغانستان دوام بیاورد و صبر کند که چنین چیزی اتفاق نیفتاد و پیش از سقوط افغانستان، آن‌ها کشور را ترک کردند و این به سرعت سقوط افزود”.
این در حالی است که پیش‌تر حمدالله محب، مشاور امنیت ملی رئیس جمهور فراری افغانستان گفته بود با ورود طالبان به کابل، هرج‌ومرج ایجاد شد و ما جنگ را «باختگی» گرفته، فرار کردیم.
محب: پس از ورود طالب به کابل، ما جنگ را «باختگی» گرفتیم و فرار کردیم
اشرف غنی در این گفتگو به توافق بین امریکا و طالبان نیز اشاره می‌کند. او می‌گوید: “توافقی که بین طالبان و امریکا در زمان دونالد ترامپ منعقد شد، زمینه را برای رویدادهای منتهی به 15 اگست فراهم نمود”. غنی گفت: «ما به جای روند صلح، روند عقب‌نشینی را در پیش گرفتیم. او می‌گوید: روش انجام این معامله ما را تباه کرد. او تصریح می‌کند آن‌چه در پایان اتفاق افتاد، “یک کودتای خشونت‌آمیز بود نه یک توافق سیاسی، یا یک روند سیاسی که مردم در آن نقش داشته باشند”.
بحث دیگر این است که پیش‌تر دونالد ترامپ خطاب به خلیل‌زاد گفته بود که “غنی اهل تعامل نیست، چرا وقت خود را با او تلف می‌کنید؟ او یک متقلب و کلاه‌بردار است.” این مطلب را هفته‌نامه ادبی نیویورکر در یک مقاله طولانی مطرح کرده بود.
البته پیش از گفتگوی اشرف غنی با بی‌بی‌سی، وال‌استریت ژورنال در گزارش خود در مورد سقوط دولت پیشین افغانستان گفته بود که نفوذی‌های نیکتایی‌پوش طالبان در چوکات دولت پیشین عامل سقوط افغانستان بوده است.
از جانب دیگر، غنی از تصمیم خود برای فرار از کشور دفاع کرد و گفت که این کار را برای جلوگیری از ویرانی کابل و جلوگیری از خون‌ریزی شهروندان افغانستان انجام داده است.
افزون بر مباحث بالا، پیش‌تر امرالله صالح، معاون نخست حکومت پیشین، گفته بود اگر پروسه صلح به سرانجام نرسد، ممکن است حکومت در ماه اکتبر سقوط کند. صالح گفته بود که چهار سازمان استخباراتی امریکا به شمول CIA، گزارش‌های گسترده‌ای در مورد افغانستان تهیه کرده بودند، اما هیچ یک آن‌ها نتوانسته بودند که فروپاشی زودهنگام کابل را چنان‌چه اتفاق افتاد، پیش‌بینی کنند.
هرچند صحبت‌های اشرف غنی، رئیس جمهور فراری بیش‌تر توجیه غفلت‌ها، ناکامی‌ها، تعصب، خودمحوری، فسادپیشگی و جعل دستگاه حاکم است؛ اما از همان روزی که او کابل را ترک کرد و پس از چیرگی طالبان بر کشور، از آن زمان تاکنون مردم در یک بحران فزاینده انسانی و اقتصادی به سربرده که با حذف حمایت‌های بین‌المللی، ممکن است این کشور یک شبانه‌روز نیز دوام نکند.
این در حالی مطرح می‌شود دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین ایالات متحده پیش‌تر گفته بود که می‌خواستم حضور نظامی امریکا در افغانستان را حفظ کنم.
