خان قبیله هم به نعل می‌کوبد و هم به میخ؛ اتمر: نظام فدرالی به حکومت ملوک‌الطوایفی بدل می‌شود

حنیف اتمر پیش‌تر در مصاحبه با ABN گفته بود که نظام فدرالی در افغانستان منجر به حکومت ملوک‌الطوایفی می‌گردد و آن‌ها نظام فدرالی نمی‌خواهند. این صحبت‌های او، واکنش‌های زیادی را در پی داشت.

پیک‌آفتاب: اتمر بار دیگر در شته توییتی گفته است که نظام فدرالی نمی‌خواهد. حنیف اتمر به بازتاب گسترده سخنانش درباره نظام فدرالی واکنش نشان داد. اتمر در رشته توییتی می‌گوید: “او نگفته که نظام فدرالی به معنای ملوک‌الطوایفی است، بلکه اصل حرفش دقیقاً این بود که در شرایط کنونی کشور خطر این وجود دارد که نظام فدرالی به حکومت‌های ملوک‌الطوایفی بدل شود”.

توضیح ضروری
بعضی ها شاید از مصاحبه ام با تلویزیون ABN برداشت نادرست کردند. اما بعضی ها متاسفانه میخواهند عمدا سو تفاهم ایجاد کنند. لذا شایعه کردند که من گفته باشم نظام فدرالی به معنای ملوک الطوایفی است در حال که من هرگز چنین چیزی نه مقصودم بود و نه گفتم. ۶/۱

— Mohammed Haneef Atmar محمد حنیف اتمر (@MHaneefAtmar) November 1, 2022

حنیف اتمر در این رشته توییت تاکید کرده است که بعضی‌ها از مصاحبه او با تلویزیون ABN برداشت نادرست کردند و بعضی‌ها عمداً می‌خواهند سوءتفاهم ایجاد کنند.

سخنان اتمر در خصوص نظام فدرالی در شبکه‌های اجتماعی واکنش‌های گسترده‌ای داشت.

عبدالطیف پدرام، رهبر کنگره ملی؛ مارشال عبدالرشید دوستم، رهبر حزب جنبش ملی و سرور دانش، رهبر حزب عدالت و آزادی از جمله سیاست‌مدارانی هستند که از نظام فدرالی حمایت می‌کنند.

حزب عدالت و آزادی بدون اسم بردن از حنیف اتمر در اعلامیه‌ای گفت که مقایسه نظام فدرالی به مثابه یک سیستم مدرن و کارآمد با نظام بدوی ملوک‌الطوایفی به یک «شوخی خنده‌دار» می‌ماند.

حزب عدالت و آزادی: طرح نظام فدرالی به رفراندوم گذاشته شود

اتمر می‌گوید: “خبرنگار تلویزیون ABN از من پرسید آیا نظام فدرالی را می‌خواهید گفتم، نه خیر. پرسید چرا، گفتم در لویه‌جرگه‌ تصویب قانون اساسی نمایندگان مردم نظام فدرالی را رد کردند و گفتند در شرایط فعلی خطر این وجود دارد که نظام فدرالی تبدیل به حکومت‌های ملوک‌الطوایفی گردد”.

اتمر در این رشته توییت تاکید کرده: “اصل کلام من دقیقاً این بود که در شرایط کنونی کشور (در این قید زمانی) نیز خطر این وجود دارد که نظام فدرالی به حکومت‌های ملوک‌الطوایفی بدل شود”.

این در حالی است که اتمر از یک سو می‌گوید سخنانش درست برداشت نشده و از سوی دیگر می‌گوید نظامی فدرالی نمی‌خواهد و این نظام به حکومت ملوک‌الطوایفی بدل می‌شود. این گپ مصداق همان ضرب‌المثل است که می‌گوید: “هم به نعل می‌زنی و هم به میخ می‌کوبی”.

او افزوده است که افغانستان به نظام واحد دولتی نیاز دارد که صلاحیت‌های اداره عامه و حکومت‌داری در کابل محصور نماند. این سیاست‌مدار تصریح کرده است که تفویض صلاحیت‌ها به رده‌های پایین‌تر اداره عامه در افغانستان، باعث تامین مشارکت واقعی مردم در امور حکومت‌داری، تقویت پاسخگوی نظام به مردم و از بین بردن فاصله میان مردم و حکومت می‌شود.

این در حالی مطرح می‌شود که نظام فدرالی متشکل از واحدهای اداری-سیاسی (ایالات، ولایت‌ها، ناحیه‌ها، منطقه‌ها، سرزمین‌ها) قلمرو دولت فدرالی است. حکومت فدرالی از سه نیروی گوناگون و متمایز (مقننه، اجراییه و قضاییه) تشکیل می‌یابد که هر کدام مطابق قانون اساسی دولت فدرال از صلاحیت‌های معین برخوردار اند. هر واحد فدرالی در امور داخلی از اختیارات کامل برخوردار بوده و در امور مناسبات خارجی، ارتش، چاپ پول و اعلان جنگ، صلاحیت‌ها به دولت فدرال تعلق می‌گیرد و متخصصین دولت، این نظام را بارزترین نمونه دموکراسی در جهان قلم‌داد می‌کنند.