چهارمین سالروز خروج نیروهای خارجی؛ گامی به سوی استقلال
تاریخ ملتها با فراز و نشیبهای بزرگ همراه است. یکی از نقاط عطف تاریخ معاصر افغانستان، ۳۱ آگست ۲۰۲۱ میلادی (۹ سنبله ۱۴۰۰ هجری شمسی) است؛ روزی که آخرین سرباز آمریکایی خاک افغانستان را ترک کرد و به حضور ۲۰ ساله نیروهای خارجی در کشور پایان داد. این واقعه برای مردم افغانستان به معنای یک آغاز تازه، بازیابی استقلال و خودباوری بود. امروز که چهار سال از آن روز میگذرد، نگاه به پیامدهای این رویداد اهمیت ویژهای دارد.
۱. بازیابی استقلال سیاسی
حضور طولانیمدت نیروهای خارجی، تصمیمگیریهای کلان سیاسی و امنیتی افغانستان را وابسته ساخته بود. با خروج آنان، حکومت افغانستان فرصت یافت تا:
- تصمیمهای اساسی را بهطور مستقل و مطابق به منافع ملی بگیرد.
- سیاست خارجیاش را بر اساس اصل بیطرفی و تعامل متوازن با کشورهای همسایه و منطقه تنظیم کند.
- هویت ملی و وحدت سیاسی را تقویت نماید.
۲. پیامدهای مثبت امنیتی و اجتماعی
- کاهش درگیری مستقیم: با رفتن نیروهای خارجی، بهانهی اصلی جنگ و خشونت در بسیاری مناطق از میان رفت.
- افزایش امنیت عمومی: در چهار سال اخیر، سطح جنگهای شدید داخلی کاهش یافته و مردم در بیشتر ولایات شاهد فضای نسبتاً آرامتر شدهاند.
- بازگشت اعتماد به جامعه: حضور نیروهای خارجی برای بخشی از جامعه همواره یک عامل حساسیتزا بود. اخراج آنان زمینهی همبستگی اجتماعی را تقویت کرده است.
۳. فرصت برای رشد اقتصادی
با خروج نیروهای خارجی، گرچه اقتصاد افغانستان با چالشهایی روبهرو شد، اما در کنار آن فرصتهای جدید نیز پدید آمد:
- اتکا به منابع داخلی: حکومت تلاش کرد به جای وابستگی به کمکهای خارجی، از معادن، زراعت و تجارت داخلی بهرهبرداری نماید.
- افزایش صادرات: محصولات زراعتی افغانستان مانند جلغوزه، میوه خشک و قالین بیش از پیش به بازارهای جهانی راه یافت.
- سرمایهگذاریهای منطقهای: تعامل با کشورهای همسایه، به ویژه در بخش ترانزیت و انرژی، زمینهساز رشد اقتصادی گردیده است.
۴. تحکیم هویت ملی و خودباوری
خروج نیروهای خارجی برای مردم افغانستان یک پیام روشن داشت:
- سرنوشت کشور باید به دست خود افغانها تعیین شود.
- وحدت ملی، مهمترین ابزار در برابر تهدیدها و چالشها است.
- جوانان با اعتماد به تواناییهای خویش میتوانند آیندهای روشن برای کشور بسازند.
۵. چالشها و مسئولیتها
بیتردید خروج نیروهای خارجی تنها فرصتها را به ارمغان نیاورد، بلکه مسئولیتهای بزرگی بر دوش حکومت و مردم گذاشت:
- تأمین عدالت اجتماعی و پاسخگویی به نیازهای همه اقشار.
- ایجاد یک نظام پایدار اقتصادی برای جلوگیری از وابستگی.
- بهبود روابط بینالمللی بر اساس اصل احترام متقابل.
این مسئولیتها اگر بهدرستی مدیریت شوند، افغانستان میتواند به یک کشور مستقل، آرام و آباد تبدیل شود.
نتیجهگیری
امروز، چهار سال پس از خروج آخرین سرباز خارجی از افغانستان، این روز در تاریخ کشور به عنوان نماد استقلال، مقاومت و خودباوری ملی ثبت شده است. این واقعه نشان میدهد که ملت افغانستان علیرغم مشکلات و دشواریها، میتواند بر پای خویش بایستد و آیندهاش را خود بسازد.
همانگونه که یک متفکر افغان گفته است:
«هیچ ملتی با پای بیگانه به استقلال نرسیده است؛ استقلال تنها با ایستادگی و همت خودی به دست میآید.»