غزه و فلسطین و نقش کشورهای اسلامی در حمایت از آن
مقدمه مسأله فلسطین و وضعیت نوار غزه از جمله مهمترین و پیچیدهترین موضوعات سیاسی و انسانی منطقه خاورمیانه است که طی دههها با بحرانهای متعدد، درگیریها و مشکلات انسانی مواجه بوده است. نوار غزه که مساحتی کمتر از ۴۰۰ کیلومتر مربع دارد، بیش از دو میلیون نفر جمعیت دارد و یکی از پرتراکمترین مناطق جهان محسوب میشود. این منطقه از سالها پیش تحت محاصره شدید اسرائیل قرار دارد و مردم آن با مشکلاتی چون کمبود شدید مواد غذایی، دارو، آب و برق دست به گریبان هستند. از اکتبر سال ۲۰۲۳ و آغاز درگیریهای جدید بین اسرائیل و گروههای فلسطینی، به ویژه حماس، بحران در غزه به شدت تشدید شده است. طی ماههای اخیر، حملات گسترده و بیسابقهای از سوی اسرائیل علیه غزه انجام شده که منجر به کشتار وسیع و ویرانیهای گسترده شده است. آخرین آمارها نشان میدهد که تعداد قربانیان این حملات از مرز ۵۳ هزار نفر فراتر رفته است؛ این آمار شامل زنان، کودکان، سالمندان و غیرنظامیان بیگناه بسیاری است که به خاطر درگیریها جان خود را از دست دادهاند.
وضعیت انسانی در غزه
در روزهای اخیر، شدت حملات هوایی اسرائیل به غزه به بالاترین حد خود رسیده است. گزارشها حاکی از آن است که تنها در چند روز گذشته، دهها هزار غیرنظامی کشته شدهاند و تعداد زیادی نیز زخمی و بیخانمان شدهاند. بسیاری از بیمارستانها و مراکز درمانی در غزه هدف قرار گرفته و تجهیزات پزشکی و داروها به شدت کم شده است.
سازمان ملل متحد اعلام کرده است که برای پاسخگویی به نیازهای انسانی در غزه، روزانه به حداقل ۵۰۰ تا ۶۰۰ کامیون کمکهای غذایی، دارویی و امدادی نیاز است، در حالی که تاکنون تنها نیمی از این مقدار وارد منطقه شده است. این کمبود شدید کمکهای انسانی، اوضاع مردم غزه را به بحرانیترین وضعیت خود در سالهای اخیر رسانده است.
نقش کشورهای اسلامی در حمایت از فلسطین
کشورهای اسلامی از دیرباز در کنار مردم فلسطین ایستادهاند و تلاشهای متعددی برای حمایت از آنان انجام دادهاند. این حمایتها در قالب اقدامات سیاسی، دیپلماتیک، بشردوستانه و فرهنگی بوده و در شرایط بحران، بیشتر نمود یافته است.
حمایتهای سیاسی و دیپلماتیک
کشورهای اسلامی از طریق سازمانهای منطقهای مانند سازمان همکاری اسلامی (OIC) و اتحادیه عرب، حمایتهای گستردهای از مردم فلسطین انجام دادهاند. اجلاسهای فوقالعاده، بیانیههای محکومیت و فشارهای سیاسی به اسرائیل، از جمله اقدامات کشورهای اسلامی است.
- اردن: پادشاه عبدالله دوم در چندین نوبت بر حمایت کامل اردن از مردم فلسطین تأکید کرده و خواستار توقف فوری حملات و آغاز روند صلح پایدار شده است.
- ترکیه: دولت ترکیه نیز در سخنرانیهای متعدد خود، به حمایت کامل از حقوق فلسطینیها و محکومیت خشونتهای اسرائیل پرداخته است.
- ایران: جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان یکی از حامیان اصلی مقاومت فلسطینی، ضمن ارسال کمکهای نظامی و انسانی، حمایت سیاسی و دیپلماتیک خود را اعلام کرده است.
حمایتهای بشردوستانه
بسیاری از کشورهای اسلامی در زمینه ارسال کمکهای انسانی به غزه فعال بودهاند:
- جمهوری اسلامی: جمهوری اسلامی ایران با آنکه همواره بستههای مواد خوراکی و دارویی خود را به غزه فرستاده، دولت و ملت این کشور بارها حمایت شان را از مردم مظلوم فلسطین و غزه اعلام کردند.
- مراکش: ارسال بستههای دارویی، غذایی و آب معدنی تحت هدایت مستقیم پادشاه محمد ششم.
- اندونزی: راهاندازی کمپینهای کمکرسانی و جمعآوری کمکهای مردمی برای ارسال به غزه.
- پاکستان و بنگلادش: سازماندهی راهپیماییها و تجمعات مردمی جهت جلب توجه جهانی به وضعیت غزه و جمعآوری کمکهای مالی.
- افغانستان: حکومت سرپرست افغانستان نیز بارها برعلاوه حمایتهای همه جانبه از غزه و فلسطین، مردم نیز به جمعآوری کمکها برای مردم غزه شتافتند.
اقدامات مردمی و فرهنگی
در کشورهای اسلامی، مردم با برگزاری راهپیماییها، تجمعات، و کمپینهای حمایتی، صدای فلسطین را به گوش جهانیان رساندهاند. میلیونها نفر در خیابانها حضور یافته و ضمن محکومیت خشونتها، خواستار پایان اشغالگری و آزادی فلسطین شدهاند.
آمار جدید و تشدید بحران طی روزهای اخیر
بر اساس گزارشهای رسمی و تأیید شده، طی چند هفته اخیر شدت حملات به غزه به شکل بیسابقهای افزایش یافته است:
- بیش از ۵۳ هزار نفر تاکنون در غزه کشته شدهاند، که شامل هزاران کودک و زن بیگناه میشود.
- دهها هزار نفر دیگر زخمی شدهاند و بسیاری از زیر آوار ماندهاند.
- بیشتر زیرساختهای شهری و حیاتی از جمله بیمارستانها، مدارس، شبکههای آب و برق و مراکز امدادی نابود شدهاند.
- سازمان ملل هشدار داده است که اگر روند کمکرسانی به سرعت افزایش نیابد، وضعیت انسانی به مراتب وخیمتر خواهد شد.
چالشها و ضرورتهای آینده
وضعیت غزه نیازمند توجه فوری و اقدام عملی جامعه جهانی و کشورهای اسلامی است. توقف فوری حملات و آغاز روند مذاکرات صلح باید در دستور کار قرار گیرد. کشورهای اسلامی باید ضمن افزایش فشارهای سیاسی و دیپلماتیک بر اسرائیل، کمکهای بشردوستانه را به طور گستردهتر و هدفمندتری به غزه ارسال کنند.
همچنین افزایش همکاریهای بینالمللی برای بازسازی نوار غزه و ایجاد شرایط مناسب برای زندگی امن و با کرامت مردم فلسطین، ضروری است. بدون یک راهکار جامع و عادلانه، بحرانهای انسانی همچنان ادامه خواهند یافت و نسلهای آینده فلسطینیان نیز با مشکلات جدی مواجه خواهند بود.
نتیجهگیری
غزه و فلسطین همچنان یکی از محورهای اصلی تنش و بحران در خاورمیانه هستند. بیش از ۵۳ هزار قربانی طی ماههای اخیر، گواه تلخ از عمق فاجعه انسانی است که در این منطقه جریان دارد. کشورهای اسلامی با وجود همه محدودیتها و فشارها، نقش مهمی در حمایت از فلسطین ایفا کردهاند، اما این حمایت باید پررنگتر، سازمانیافتهتر و مؤثرتر باشد.
در نهایت، تحقق صلح عادلانه، احترام به حقوق بشر و توقف اشغالگری تنها راه حل پایدار این بحران خواهد بود. حمایت همهجانبه کشورهای اسلامی و جامعه بینالمللی برای رسیدن به این هدف حیاتی است.