ابراز خوش‌بینی آمریکا و ایران پس از دور دوم مذاکرات هسته‌ای
نوشته از: جنیفر هانسْلِر و سوفی تانو - سی‌ان‌ان
دور دوم مذاکرات سطح بالای میان هیات های آمریکایی و ایرانی درباره برنامه هسته‌ای تهران روز شنبه در رم به پایان رسید؛ مذاکراتی که با خوش‌بینی محتاطانه نسبت به پیشرفت دیپلماتیک همراه بود.
این مذاکرات یک هفته پس از دور نخست آن که در پایتخت عمان، مسقط، برگزار شد انجام گرفت. با وجود اینکه مذاکرات در ایتالیا برگزار شد، عمان بار دیگر نقش میانجی را بین تیم آمریکایی به رهبری نماینده ویژه، استیو ویتکاف، و تیم ایرانی به رهبری وزیر امور خارجه، عباس عراقچی، ایفا کرد.
دولت ترامپ پس از این گفت‌وگوها ابراز خوش‌بینی کرد و از “پیشرفت بسیار خوب” خبر داد و اعلام کرد که “قرار است هفته آینده دوباره ملاقات کنند”. یک مقام ارشد دولت به سی‌ان‌ان گفت: «امروز در رم، در چهار ساعت مذاکرات دور دوم، در گفت‌وگوهای مستقیم و غیرمستقیم پیشرفت بسیار خوبی حاصل شد.»
عراقچی نیز مثبت بودن مذاکرات را تأیید کرد و به خبرنگاران گفت که گفت‌وگوها حدود چهار ساعت طول کشید. او گفت: «می‌توانم بگویم که حرکت رو به جلو داریم. به درک و توافق بهتری درباره برخی اصول و اهداف در این مذاکرات رم رسیده‌ایم.»
با این حال، عراقچی در پستی در شبکه اجتماعی ایکس گفت توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ که با نام برجام شناخته می‌شود و بین ایران و قدرت‌های جهانی از جمله آمریکا به امضا رسیده بود، «دیگر برای ما کافی نیست». او گفت: «از نظر آن‌ها تنها چیزی که از آن توافق باقی مانده، “درس‌های آموخته‌شده” است.» او افزود: «فعلاً شاید خوش‌بینی موجه باشد، اما با احتیاط بسیار زیاد.»
مقام‌های ایرانی اعلام کردند که مذاکرات بین کارشناسان فنی از روز چهارشنبه در عمان آغاز می‌شود و پیش از برگزاری دور سوم مذاکرات سطح بالا در روز شنبه آینده ادامه خواهد داشت.
سخن‌گوی وزارت امور خارجه ایران، اسماعیل بقایی، در پستی در ایکس گفت: «دو طرف توافق کردند که در چند روز آینده گفت‌وگوهای غیرمستقیم را در سطح فنی ادامه دهند و سپس در روز شنبه آینده مذاکرات را در سطح بالا دنبال کنند.»
به گفته سخن‌گوی وزارت امور خارجه ایران، دور سوم مذاکرات سطح بالا روز شنبه آینده برگزار خواهد شد. وزارت امور خارجه عمان نیز تأیید کرده است که این دیدار در مسقط برگزار می‌شود.
دو کشور آمریکا و ایران دهه‌هاست که در تنش بوده و درباره توانمندی‌های هسته‌ای ایران اختلاف دارند.
واشنگتن خواهان توقف غنی‌سازی اورانیوم با غنای بالا توسط ایران است؛ اقدامی که آمریکا آن را با هدف ساخت بمب اتمی می‌داند. ایران این هفته بر حق خود برای غنی‌سازی اورانیوم تأکید کرد اما اعلام کرد ممکن است در ازای لغو برخی تحریم‌ها و کاهش فشار بر اقتصاد آسیب‌دیده‌اش، حاضر به مصالحه‌هایی باشد.
به گفته سخن‌گوی ایرانی، دور دوم مذاکرات به همان شیوه دور نخست برگزار شد؛ بدون گفت‌وگوی مستقیم میان دو طرف.
هیئت‌ها در اتاق‌های جداگانه قرار داشتند و وزیر امور خارجه عمان، بدر بن حمد البوسعیدی، بین آن‌ها میانجی‌گری می‌کرد.
ویتکاف و عراقچی تنها در دور اول briefly با هم دیدار کردند از زمان دولت اوباما، ایالات متحده و ایران مذاکرات کاملاً مستقیم نداشته‌اند.
این مذاکرات در شرایطی صورت می‌گیرد که تنش‌ها در خاورمیانه افزایش یافته است. شبکه متحدان منطقه‌ای ایران به‌واسطه حملات اسرائیل تضعیف شده و رئیس‌جمهور ترامپ دوباره کمپین “فشار حداکثری” دوره اول خود را علیه ایران از سر گرفته است.
ترامپ روز پنج‌شنبه گفت که به دنبال حمله نظامی فوری علیه تأسیسات هسته‌ای ایران نیست، اما این تهدید همچنان باقی است.
او گفت: «من عجله‌ای ندارم چون فکر می‌کنم ایران می‌تواند کشوری عالی باشد و بدون مرگ، زندگی شادی داشته باشد.»
او در پاسخ به گزارش نیویورک تایمز مبنی بر اینکه او اسرائیل را از انجام چنین حمله‌ای بازداشته است، گفت: «دوست دارم این مسیر را ببینم؛ این گزینه اول من است. اگر گزینه دوم مطرح شود، فکر می‌کنم برای ایران بسیار بد خواهد بود.»
پیش از مذاکرات رم، ویتکاف روز جمعه در پاریس با وزیر امور راهبردی اسرائیل و یکی از نزدیک‌ترین مشاوران نخست‌وزیر بنیامین نتانیاهو، ران درمر، و همچنین رئیس موساد، دیوید بارنئا، به صورت محرمانه دیدار کرد.
دولت اسرائیل خواهان اقدام تهاجمی علیه ایران است نه دیپلماسی. دفتر نتانیاهو روز پنج‌شنبه ادعا کرد که «عملیات آشکار و پنهان اسرائیل» دلیل اصلی نداشتن زرادخانه هسته‌ای توسط ایران است.
سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا در فوریه به سی‌ان‌ان هشدار داده بودند که اسرائیل احتمالاً تلاش خواهد کرد به تأسیسات هسته‌ای ایران حمله کند.
ویتکاف همراه با وزیر امور خارجه، مارکو روبیو، برای بحث درباره اوکراین در پایتخت فرانسه بود و آن‌ها همچنین درباره نشست آتی با ایران با متحدان اروپایی موسوم به «E3» فرانسه، آلمان و بریتانیا گفت‌وگو کردند.
روبیو گفت: «اروپایی‌ها باید به‌زودی درباره فعال‌سازی مکانیسم ماشه تصمیم بگیرند، زیرا ایران به‌وضوح در حال نقض توافق کنونی است. این موضوع در همه این روندها تأثیرگذار خواهد بود و به همین دلیل مهم بود پیش از مذاکرات روز شنبه با آن‌ها گفت‌وگو کنیم.»
عراقچی نیز پیش از رفتن به رم به مسکو رفت و با رئیس‌جمهور روسیه ولادیمیر پوتین و وزیر امور خارجه سرگئی لاوروف دیدار کرد و گفت که انتظار دارد روسیه نقش «حمایتی» خود را در هر توافق جدیدی ادامه دهد.
