کاهش نفوذ هند در افغانستان طالبانی
دهلی‌نو برای نفوذ در افغانستان تحت رهبری طالبان تلاش می‌کند، اما برای رسیدن به این هدف، باید به بازیگران منطقه‌ای تکیه کند.
دهلی‌نو جایگاه خود در افغانستان جدید را به رقبای منطقه‌ای واگذار کرده است. برگزاری نشست امنیتی روز چهارشنبه در مورد افغانستان این دیدگاه را که دهلی‌نو نفوذ خود در افغانستان تحت رهبری طالبان را از دست داده است، تقویت کرد. هند در بیست سال گذشته سرمایه‌گذاری‌های بزرگی در افغانستان داشته که اکنون با تسلط طالبان این سرمایه‌گذاری‌ها با خطر مواجه می‌باشد.
پیک‌آفتاب: روزنامه فارن‌پالیسی در تحلیل تازه در مورد جنوب آسیا، از کاهش نفوذ هند و برجسته شدن نقش پاکستان و چین دو رقیب منطقه‌ای دهلی در افغانستان خبر داده است. این روزنامه با اشاره به برگزاری نشست امنیتی دهلی‌نو که روز چهارشنبه برگزار شد نوشته است که این نشست نشان داد منافع هند در افغانستان به شدت به خطر افتاده است: «روز چهارشنبه، هند میزبان یک کنفرانس امنیتی منطقه‌ای در مورد افغانستان بود که در آن تسلط طالبان به منافع این کشور ضربه وارد کرد.»
به نوشته فارن‌پالیسی، دهلی‌نو برای نزدیک به 20 سال از روابط نزدیک با کابل برخوردار بود و سرمایه‌گذاری‌های کلانی در این کشور داشته است، اما تعامل با طالبان برای هند یک چالش است؛ زیرا این گروه روابط طولانی با پاکستان دارد و به دنبال روابط نزدیک با چین می‌باشد و هر دو کشور رقیب هند به شمار می‌روند. پیروزی طالبان همچنین شبه‌نظامیان اسلام‌گرا را در منطقه تقویت کرد و نگرانی‌ها را در دهلی‌نو در مورد تروریزم افزایش داد.
هرچند نشست امنیتی دهلی‌نو که با حضور ایران، روسیه و پنج کشور آسیای مرکزی این فرصت را به هند داد تا نگرانی‌های اصلی خود را به بازیگران منطقه‌ای که هنوز در کابل از نفوذ برخوردار هستند، منتقل کند؛ اما به نوشته فارن‌پالیسی، این نشست کمک چندانی به تقویت نفوذ هند در افغانستان نخواهد کرد؛ زیرا روابط محدود با طالبان در زمانی که ردپای پاکستان و چین در افغانستان عمیق‌تر می‌شود، نشان می‌دهد که هند خارج از متن قرار خواهد گرفت.
در نشست هند طالبان نبودند، اما هم پاکستان و هم چین قبلاً میزبان مقامات ارشد طالبان بوده‌اند. بیجینگ به دنبال سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها در افغانستان است و اسلام‌آباد قبلاً به مقامات طالبان اجازه داده است تا پست‌های دیپلماتیک را در اختیار بگیرند.
تصمیم چین و پاکستان برای شرکت نکردن در کنفرانس روز چهارشنبه، بیشتر نشان می‌دهد که هیچ کدام از این دو کشور قصد ندارند به هند در تعقیب منافع خود در افغانستان کمک کنند. اسلام‌آباد که مدعی است دهلی‌نو از تروریست‌های ضد پاکستانی در افغانستان حمایت می‌کند، قبلاً به درخواست هند مبنی بر اجازه دادن به موترهای هندی برای عبور از خاک پاکستان برای تحویل محموله‌های مواد غذایی به افغانستان پاسخ نداده است.
کاهش نفوذ هند در افغانستان نه تنها نشان دهنده یک ضرر استراتیژیک است، بلکه سرمایه‌گذاری‌های زیادی را در این کشور در معرض خطر قرار می‌دهد. از سال 2001، 3 میلیارد دالر کمک انکشافی دهلی‌نو بیش از 400 پروژه را در افغانستان ایجاد کرده است که شامل یک سد، یک شاهراه، یک شفاخانه اطفال و ساختمان پارلمان افغانستان می‌شود.
با این همه، هرچند هند فاقد اهرم کافی برای برگرداندن شکست‌های استراتیژیک خود در افغانستان تحت رژیم جدید است، اما این کشور هرگز دست روی دست نخواهد گذاشت و به عبارتی، به خوبی می‌داند که “وقتی سر میز نیستید، در منو هستید.”
دولت هند احتمالاً برای انتقال نگرانی‌های خود از طریق کشورهای دارای نفوذ بیشتر، از جمله ایالات متحده استفاده کند. با این همه، هند در افغانستان، باید یک بازی دیپلماتیک ظریف را اجرا کند: جبران از دست دادن نفوذ خود با تشدید روابط با دیگر بازیگران منطقه‌ای و در عین حال دوری از رقبای چینی و پاکستانی.
