تعامل دیروز، تقابل امروز
پاکستان تجربه چهل سال ویرانگری در افغانستان دارد و از همان ابتدای تولد تاکنون به میراث بردن منافع خود از مشکلات مرزی افغانستان، با کابل رابطه خوب نداشته و همواره تلاش کرده تا با تضعیف همسایه خود تمامیت ارضی خویش را نجات دهد.
پاکستان تجربه چهل سال ویرانگری در افغانستان دارد و از همان ابتدای تولد تاکنون به میراث بردن منافع خود از مشکلات مرزی افغانستان، با کابل رابطه خوب نداشته و همواره تلاش کرده تا با تضعیف همسایه خود تمامیت ارضی خویش را نجات دهد.
وضعیت کنونی افغانستان، حساس، خطرناک و سخت نیازمند حساب و کتاب دقیق با عقل سرد است. این روزها تغییر جهت طالبان به سرعت میچرخد، در ادامه تنش میان طالبان و پاکستان بر سر خط دیورند، اختلافات میان یک تیم از طالبان و پاکستان پیش آمده است، چرا؟
آنچه مثل آفتاب روشن است، پاکستان همواره حامی طالبان بوده و پاکستان پناهگاه امن برای آنان. پاکستان هم نان میداد و هم فرمان، مقامات پاکستانی دخیل در پروسه صلح همواره سنگ حمایت از دوست دیرینه خود طالبان را به سینه کوبیدند و در ناکامی صلح در افغانستان نقش مهم و مخرب را بازی کرد.
اما، این روزها که حال و روز طالبان تغییر کرده و نان از دسترخوان مردم افغانستان میخورد، فرمان پاکستان نادیده گرفته شده و انگار از دستور سرکشی میکند. این سرکشیها ناشی از ناهمآهنگی ساختاری در تشکیل طالبان میباشد. ناهمآهنگی ساختاری در تشکیل طالبان در اثر سراسیمهگی و نبود افراد مسلکی در جمع افراد طالبان میشود گفت.
اما بحث اصلی اینجاست که چرا مقامات پاکستانی علیه طالبان زورگویی میکنند؟
در یک ماه اخیر، پاکستان از طالبان بارها نارضایتی نشان داده، سخنهای تهدیدآمیز علیه طالبان به کار میبرند و طالبان همچنین سکوت نکرده و در مقابل به واکنش میپردازند و پاکستان را رقیب و دشمن خودشان میدانند، نمیدانم این واقعاً دشمنی است یا بازی استراتیژیک پاکستان؟
نقطه قابل تامل این است که مردم افغانستان به نیک میدانند روابط طالبان و پاکستان بسیار مستحکماند و جنگ طالبان برای محققشدن اهداف پاکستان در افغانستان بود. بدون شک پاکستان اجازه نخواهد داد تا طالبان یک دولت فراگیر، با اقتصادی خودکفا و آرامش و ثبات با تمام اقوام را تشکیل بدهند و اینگونه میخواست به اهدافشان برسد. قابل درک است که این اختلافات با یک تیم طالبان است، تیم حقانیه هنوز هم در تعامل با پاکستان قرار دارد و با گردن نرم به پاکستان در ارتباط است و به حل مشکلات از راه دیپلماتیک میاندیشد.
با این حال طالبان حکومت لغزنده دارد، در این وضعیت هیچ کشوری برای به رسمیت شناختن این گروه اقدام نکرده و حکومت پاکستان از راه دیگر با رویکرد دیگر در پشت میزهای پنهان به چانهزنیهایشان برای به رسمیت شناختن حکومت طالبان شب و روز کار میکند و در نهایت تلاش پاکستان برای برجسته ساختن یک جناح در افغانستان برای منافعشان ادامه دارد و این اختلافات میان گروهی از طالبان و مقامات پاکستانی بازی دوگانه پاکستان در افغانستان است که اینگونه میخواهد به اهداف مورد نظر خود برسد.