تغییر نظام و تاثیر آن روی تحصیلات عالی در افغانستان

بعد از ورود قوت های خارجی در سال ۲۰۰۱، تغییرات گسترده در بخش های مختلف بوجود آمد. ورود نقدینگی در کشور و حضور موسسات خارجی باعث شد تا عده کثیری از تحصیل کرده های کشور وارد بازار کار گردیده و روند رو به بهبود در راستای درآمدزایی داشته باشند. در آن زمان موسسات تحصیلات عالی خصوصی دست به کار شدند و زمینه تحصیل را برای قشر بی سواد فراهم نمودند. تعدد دانشگاه ها و موسسات تحصیلات عالی خصوصی و دولتی باعث شد تا تعداد محصلین فارغ شده در دو دهه اخیر به صورت قابل توجهی افزایش یابد؛ با وجود اینکه کیفیت تدریس در اکثر موسسات بسیار پایین بود و می باشد، با آن هم برای عده ای از مردم مفید واقع شد. حالا و با تغییر نظام، موسسات تحصیلات عالی در پرتگاه سقوط قرار دارد‌؛ تعداد کثیری از محصلین به خاطر نبود عواید خوب ترک تحصیل کردند، عده ای زیادی از محصلین کشور را ترک نمودند، ده ها و صدها محصل به دلیل نبود آینده روشن، تاجیل گرفتند و همچنین دلایل متعدد دیگر باعث شده تا فاصله بین تحصیل و محصل ایجاد گردد. بعد از این اتفاقات و حوادث، موسسات تحصیلات عالی در پی آن شدند تا هزینه های اضافی را از پیش رو بردارند و در قسمت مصارف صرفه جویی نمایند‌. قرارداد اکثریت اساتیدی که با حقوق بالا تدریس می نمود لغو گردیده و یا با کاهش معاش رو برو اند. کاهش دستمزد اساتید و قیودات وضع شده باعث ترک اساتید مجرب و مسکلی از تدریس خواهد شد‌. عدم حضور اساتید مسلکی در دانشگاه ها و ورود نیروی تازه کار و کم تجربه در تدریس باعث افت کیفیت در موسسات خواهد شد.

در نتیجه؛ با ادامه این روند، وضعیت تحصیلات عالی که یکی از پایه های اصلی یک کشور است، بدتر‌ خواهد شد. اگر از موسسات تحصیلات عالی و دانشگاه های کشور حمایت لازم انجام نشود، اکثریت موسسات تحصیلات عالی و دانشگاه ها برشکست خواهد شد و صدها محصل بی سرنوشت می شوند.

حسین داد سعادت