روسیه و اوکراین بر سر صدور غله توافق کردند
کشورهای روسیه و اوکراین درباره صادرات غله اوکراین که از سوی سازمان ملل حمایت می‌شد، به یک توافق دست یافتند. گفته می‌شود این توافق با میانجی‌گری ترکیه به دست آمده است.
کشورهای روسیه و اوکراین درباره صادرات غله اوکراین که از سوی سازمان ملل حمایت می‌شد، به یک توافق دست یافتند. گفته می‌شود این توافق با میانجی‌گری ترکیه به دست آمده است.
پیک‌آفتاب: براساس این توافق‌نامه، غله‌جات می‌تواند از اوکراین به خارج صادر شود تا در بحران جهانی مواد خوراکی که در نتیجه هجوم روسیه بر اوکراین آغاز شده، سهولت ایجاد گردد.
در همین حال؛ سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه و اولیکساندر کوبراکوف، وزیر تاسیسات زیربنایی اوکراین، اسناد جداگانه را با سازمان ملل و ترکیه در استانبول به امضا رساندند .
به اساس این سند، 22 میلیون تُن گندم و دیگر غله‌جات که در بندرهای اوکراین گیر مانده‌اند، به خارج صادر می‌شود.
از سوی دیگر؛ آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل به این باور است که این توافق‌نامه، بحران کمبود مواد خوراکی در سرتاسر جهان را کاهش داده و فایده آن بیش‌تر به کشورهای بی‌بضاعت می‌رسد که مردم آن‌ها در آستانه افلاس و قحطی قرار داشته و آسیب‌پذیر می‌باشند.
خبرها حاکی از آن است که رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه و آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل به عنوان میانجی میان مسکو و کی‌ف، در مراسم امضای این توافق‌نامه حضور داشته‌اند.
در جریان این توافق‌نامه که در کاخ دولما، در شهر استانبول به امضا رسید، رئیس جمهور ترکیه خواستار هم‌کاری کامل جامعه جهانی برای اجرایی شدن این توافق شده و آنتونیو گوترش نیز این توافق را یکی از عوامل مهم کاهش نگرانی جهان در موضوع بحران مواد غذایی توصیف نمود.
اتحادیه اروپا و بریتانیا با استقبال از این توافق اعلام کردند که برای پایداری روسیه به تعهداتش و اجرای آن، حداکثر تلاش خود را انجام می‌دهند.
از سوی دیگر، ترکیه پس از امضای این توافق‌نامه اعلام کرد که برای کمک به پاک‌سازی ماین‌های موجود در دریای سیاه برای تسهیل صادرات غلات اوکراینی، “آماده” است.
ابراهیم کالین، سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه گفت: “در صورت لزوم، پیش‌بینی شده است که ماین‌زدایی از سوی کشور ثالث انجام شود. ترکیه آماده ارائه کمک‌ها در این زمینه است”.
در همین حال، روسیه گفته که از عملیات ماین‌زدایی بنادر اوکراین، بهره‌برداری نظامی نمی‌کنیم. این کشور تایید کرد که شرایط با اجرای توافق در روزهای آینده فراهم است.
سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه طی یک سخنرانی تلویزیونی گفت: “ما از این موضوع که بنادر اوکراین ماین‌زدایی و باز می‌شوند، استفاده نمی‌کنیم. ما این تعهد را پذیرفته‌ایم”. وی افزود: “ما همه پیش‌نیازها و راه‌حل‌ها را در اختیار داریم تا این روند طی چند روز آینده آغاز شود. این تنها صادرات محصولات کشاورزی از بنادر اوکراین نیست، بلکه بدیهی است که صادرات محصولات کشاورزی و کودهای کیمیاوی از بنادر روسیه نیز انجام شود”.
دو کشور متخاصم در جنگ اوکراین، در مجموع حدود 30 درصد از تجارت جهانی گندم را در اختیار دارند و برآوردها حاکی از آن است که هم‌اکنون دست‌کم 20 میلیون تُن گندم، معادل یک درصد مصرف جهانی در انبار بنادر دریای سیاه بلاک شده باشند؛ انسدادی که جهان و به ویژه آفریقا را با یک تهدید جدی در موضوع کمبود مواد غذایی روبه‌رو کرده است.
در همین حال، رسانه‌های بین‌المللی متن توافق‌نامه امضا شده بین دو کشور را همگانی کرده که مفاد و محتوای آن نکات زیر را در بر می‌گیرد:
- در چارچوب این قرارداد، کریدورهای دریایی امنی به وجود می‌آید تا امکان تردد کشتی‌های بازرگانی در دریای سیاه فراهم شود، مسکو و کی‌ف نیز متعهد می‌شوند که به بی‌طرفی کشتی‌های در حال تردد در این کریدور احترام بگذارند. کی‌ف امیدوار است پس از امضای این توافق‌نامه، صادرات غلات از سه بندر اودسا، پیودنی و چورنومورسک آغاز شود.
- قرار است از کشتی‌های حامل غلات نیز بازرسی‌های کاملی انجام شود. این خواسته مسکو است که می‌خواهد اطمینان یابد که کی‌ف از این مسیر برای تامین سلاح خود استفاده نمی‌کند.
- این بازرسی‌ها در دریا انجام نمی‌شوند، بلکه در ترکیه و به طور مشخص در شهر استانبول که دارای دو بندر بازرگانی بزرگ (یکی در ورودی بسفر و دیگری در دریای مرمره) است و توسط نمایندگان چهار طرف امضا کننده این توافق و در زمان ورود و خروج کشتی‌ها انجام می‌شوند.
- اگرچه مذاکره‌کنندگان به دلیل کمبود زمان، از پاک‌سازی ماین‌های دریایی (که گفته می‌شود عمدتاً توسط کی‌ف برای حفاظت از سواحل خود گذاشته شده) منصرف شده‌اند، اما کشتی‌های حامل محموله‌های غلات تا زمانی‌که از آب‌های سرزمینی اوکراین خارج شوند، هم‌چنان توسط کشتی‌های کی‌ف (احتمالاً نظامی) اسکورت خواهند شد.
- دوره اجرای این قرارداد برای چهار ماه است و به طور خودکار تمدید خواهد شد. چنان‌چه برآوردها مبنی بر وجود حدود 20 تا 25 میلیون تُن غلات در سیلوهای بنادر اوکراین درست باشد و بتوان ماهانه 8 میلیون تُن از این غلات را به کمک کشتی‌ها صادر کرد، آن‌گاه می‌توان انتظار داشت در همین مدت چهار ماه پیش‌بینی شده در قرارداد، کل غلات دیپو شده در انبارهای دریای سیاه، تخلیه شوند.
در کنار توافقی که امضا شد، سند دیگری نیز به امضای سازمان ملل و روسیه رسید که تضمین می‌کند تحریم‌های غرب علیه مسکو چه به طور مستقیم و چه غیرمستقیم، بر محموله‌های کود و غلات انتقالی از این مسیر، اعمال نخواهند شد. داشتن چنین سندی، یکی از شرط‌های روسیه برای امضای توافق‌نامه امروز بوده است.
