خواب‌های طالبان در اسلام‌آباد تعبیر می‌شود؟

محمدآصف طیبی

پاکستان امروز شاید میزبان مهم‌ترین نشست منطقه‌ای بود؛ نشست سازمان همکاری‌های اسلامی با محوریت افغانستان که بعد از تسلط طالبان دست‌خوش بازی‌های جدید جهانی و منطقه‌ای شده است. حضور بیش از 60 کشور با ادعای برخورداری از اصول اساسی مبتنی بر دین و نیز شرکت نمایندگان برخی از بزرگ‌ترین قدرت‌های جهانی، این نشست را دارای جایگاه ویژه کرده بود. محوریت افغانستان و حضور طالبان در این نشست، آن‌را به تعبیر کننده خواب‌های طالبان برای افغانستان تبدیل کرده بود.

افغانستان تحت حاکمیت امارت اسلامی که تمامی دست‌آوردهای جمهوریت را نادیده گرفته و به آن پشت کرده است، دیدگاه و سیاست بین‌الملل در مورد افغانستان را وادار به تغییر کرده است و کشورهای جهان با اتخاذ موقف سخت‌گیرانه و تنبیه‌کارانه در قبال حاکمیت جدید، حاکمان جدید افغانستان را به چالش گرفته‌اند. جهان به جای تعامل با طالبان، تلاش دارند تا آن‌ها را وادار به عقب‌نشینی از اصولی نمایند که این گروه دست‌کم در بیست سال گذشته برای آن هزینه‌های جانی و مالی زیادی را متحمل شده است.

از پانزدهم اگست که آرزوی بیست ساله طالبان در حال برآورده شدن است، امارت اسلامی خواب‌های زیادی برای آینده افغانستان دیده است. خواب‌های که با حضور در ارگ، پر رنگ‌تر شده و هر روز با حمایت برخی کشورهای منطقه فربه‌تر نیز می‌شود.

از آن زمان تاکنون، منطقه و جهان شاهد نشست‌های زیادی در مورد افغانستان بوده است، اما نشست امروز اسلام‌آباد، تفاوت‌های اساسی با تمامی نشست‌های برگزار شده در روسیه، تهران، هند، قطر و دیگر کشورها دارد. تفاوت عمده‌ی این نشست با دیگر نشست‌ها در این است که طالبان مدعی اجرای نوعی ایدئولوژی اسلامی است و کشورهای شرکت کننده در نشست امروز اسلام‌آباد نیز، هرکدام مدعی دفاع از این ایدئولوژی در سطح جهانی می‌باشند، هرچند هرکدام قرائت‌های ویژه دارند، اما در یک سطح کلان، هر کدام می‌توانند به عنوان شریک طالبان قلم‌داد شوند.

با این همه، نشست وزرای خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی با محوریت افغانستان، امروز در اسلام‌یآباد، با فراز و فرودهایی برای طالبان همراه بود. هیئت طالبان با تاخیر به این نشست راه داده شد و حضور پرچم جمهوریت نشان داد که امارت اسلامی با هویت طالبان هنوز حتا در سطح کشورهای اسلامی قابل پذیرش نیست. در پایان نشست نیز نماینده طالبان در جمع شرکت کنندگان، عکس یادگاری نگرفت تا حاشیه‌های این نشست پر رنگ‌تر نیز شود.

این نشست می‌توانست با چانه‌زنی پاکستان به عنوان سکوی پرتاب طالبان قلم‌داد شود و بسیاری از خواب‌های امارت اسلامی را تعبیر کرده و به واقعیت تبدیل کند، اما آیا می‌توان رفتارهای امروز را به عنوان نشانه برای سختی کارهای طالبان در ادامه مسیر مشروعیت قلم‌داد کرد؟ یا آن‌که به راستی خواب‌های طلایی طالبان در اسلام‌آباد تعبیر می‌شود و امارت اسلامی مجوز بقا و دوام خود را از رایزن‌های پاکستانی به دست خواهد آورد؟

آن‌چه تصمیم پایانی نشست امروز گواهی می‌دهد، این است که طالبان نتوانستند حتا از این فرصت طلایی بهره کافی ببرند، چرا که در پایان، کشورهای شرکت کننده هیچ اشاره‌ای به طالبان نداشتند و مهم‌ترین تصمیمات‌شان کمک به حل فاجعه بشری و مردم افغانستان بود.