حمدالله محب: فساد ما سیستم را از هم پاشاند
مشاور امنیت ملی پیشین افغانستان گفته است که موجودیت فساد اداری سیستماتیک موجب شد تا در نهایت سیستم در افغانستان از هم بپاشد.
مشاور امنیت ملی پیشین افغانستان گفته است که موجودیت فساد اداری سیستماتیک موجب شد تا در نهایت سیستم در افغانستان از هم بپاشد.
پیکآفتاب: حمدالله محب در مصاحبه به VOA گفته که به پرسشهای تحقیقات امریکا در مورد 150 میلیون دالر پول نقد که اشرف غنی، رئیس جمهور فراری با خود برده، پاسخ ارایه کرده است. محب در این مصاحبه تصریح کرده است: “در ماه دسمبر سال گذشته به طور دواطلبانه با جان ساپکو، سرمفتش ویژه امریکا برای بازسازی افغانستان (سیگار) در دفترش واقع در منطقه آرلینگتن ایالت ویرجینیا، ملاقات کردم و به پرسشهای مربوط به فساد اداری حکومت پیشین افغانستان، پاسخ دادم”.
محب که در 15 اگست یکجا با غنی فرار کرد و مدتی در ابوظبی به سر میبرد، در این خصوص گفته است: “حساب بانکی و همه داراییهایم را به سیگار تحویل دادم و با سیگار در جریان تحقیقات همکاری خواهم کرد”.
از سوی دیگر، کانگرس امریکا از سیگار خواسته تا تحقیقاتی را در مورد اتهامهایی انجام دهد که غنی هنگام فرار از افغانستان، میلیونها دالر را با خود برده است.
سفارت روسیه در کابل اولین نهادی بود که برای نخستین بار در مورد سرقت پول نقد توسط اشرف غنی گزارش داد، اما شواهدی را در زمینه ارایه نکرد.
از سوی دیگر، جان ساپکو گفته که همکاراناش در پهلوی انجام تحقیق در مورد انتقال پول نقد توسط اشرف غنی، چندین مسئله مرتبط دیگر را نیز بررسی میکنند. ساپکو برای این تحقیق، پرسشهای زیر را مطرح کرده است: ”چرا حکومت افغانستان بسیار سریع سقوط کرد؟ چرا اردو به سرعت از هم پاشید؟ به آن همه تسلیحات چه اتفاق افتاد؟ به پول، تیل و سایر موارد که تا آخر ارسال کردیم، چه رخ داد؟”
سیگار در جریان این تحقیق تلاش میکند تا پاسخ این پرسشها را پیدا کرده و آنرا طی یک گزارش سری در ماه مارچ و یا اپریل به کانگرس ارایه نماید.
افزون بر آن، محمود فضلی نیز به VOA گفته که فساد در همه لایههای حکومت پیشین وجود داشت. او در این خصوص گفته است: “دیوانگی است که بگویم فساد اداری وجود نداشت. فساد در همه سطوح موجود بود. از دروازههای دخولی شروع و به دروازههای خروجی ختم میشد”.
در پیوند به این مسئله؛ نصیراحمد فایق، شارژدافیر افغانستان در سازمان ملل، هفته گذشته در شورای امنیت این سازمان گفت: “مقامهای حکومت پیشین باید حسابده و محاکمه شوند. منصفانه نیست که 38 میلیون نفر در افغانستان گرسنه بمانند و مادران، کودکانشان را برای تداوم زندگی خود بفروشند، اما مقامهای فاسد حکومت پیشین در خانهها و عمارتهای مجلل کشورهای اروپایی و امریکایی زندگی کنند”.
فضلی در این مصاحبه در خصوص اشرف غنی نیز اشاره کرده و گفته است که روابط مسکو با اشرف غنی خراب بود. او گفته است: “برخی از رهبران آسیای مرکزی غنی را «امپریالیست غربی» خطاب میکردند”.
از سویی هم گزارشها میرساند که محب و فضلی نسبت به هر مقام دیگر حکومت پیشین افغانستان به غنی نزدیک بودند و هر دوی آنها بیش و پیش از دیگران در فسادهای میلیونی دخیل بودند و از منابع مالی افغانستان فراتر از صلاحیتهای خویش سوءاستفاده میکردند.
از جانب دیگر، گزارشهای پروژه هزینههای جنگ (Costs of War) دانشگاه براون نشان میدهد که امریکا از سال 2001 تا آخر 2021 میلادی بیش از دو ترلیون دالر در جنگ افغانستان هزینه کرده که بیش 140 میلیارد دالر برای پروژههای توسعهای در افغانستان به مصرف رسیده است.
در پیوند به این مسئله، یافتههای تحقیقات سیگار حاکی از آن است که دستکم 15.5 میلیارد دالر کمکهای امریکا در بخش توسعه، یا ضایع شد و یا هم از طریق رشوه، تقلب و سوءاستفاده به هدر رفته است. سیگار اما گفته که در این تحقیق از اشرف غنی، فضلی، اجمل احمدی و مقامات ذیدخل دیگر نیز پرسشهای را مطرح میکنند.
این در حالی است که پیشتر حمدالله محب در گفتگو با شبکه “پادبین” گفته بود که تمامی تصمیمها در مورد افغانستان در بیرون گرفته میشد. او گفته بود که حکومت اشرف غنی، نقشی در سقوط نداشت. محب گفته بود که ما با فساد سازماندهی شده روبهرو بودیم، کل سیستم شکافهای درهم تنیدهای بودند که همه چیز در آن غرق میشدند.