ایران: میتوانیم یکجانبه امنیت مرز مشترک را تامین کنیم
حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه رئیس جمهور ایران در امور افغانستان در صحبت با خبرگزاری ایسنا گفته است که کشورش حاضر است «یکطرفه» مسئولیت برقراری امنیت مرزهای زمینی مشترک ایران و افغانستان را تامین نماید.
حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه رئیس جمهور ایران در امور افغانستان در صحبت با خبرگزاری ایسنا گفته است که کشورش حاضر است «یکطرفه» مسئولیت برقراری امنیت مرزهای زمینی مشترک ایران و افغانستان را تامین نماید.
پیکآفتاب: حسن کاظمی قمی امروز یکشنبه 28 اگست، با تاکید بر تردد «تجاری» و تراکم زیاد در مرزهای مشترک ایران و افغانستان گفت: “طالبانی که حاکم شده، هنوز در پاسگاهها نیرو ندارد و لباسهای آنها نیز متحدالشکل نیست”.
او افزوده است: “اگر ایران یکطرفه در مرزها امنیت را برقرار کند، مسئلهای نیست، ما باید این کار را انجام دهیم. چندین سال هم تأمین امنیت مرز مشترک ایران و عراق را ما یکطرفه به عهده گرفتیم تا اینکه امروز به طور مشترک کار میکنیم”.
نماینده ویژه ایران در امور افغانستان در بخشی از صحبتهای خود گفته است: “یکی از کارهای ایران این است تا کمک کند افغانستان در دام شرارتها نیفتد”. او افزوده که خالی کردن عرصه در افغانستان به این معنی است که تروریزم در آنجا قوی میشود و به سمت مرزهای ما هم کشیده میشود.
قمی در بخش از صحبتهای خود گفته است: “به نظر میرسد در درون مسئولین طالبان این نگاه به وجود آمده و آنها به این جمعبندی رسیدند که دولت مشارکتی در افغانستان شکل گیرد”.
نماینده ویژه ایران تصریح کرده است: “اگر طالبان میخواهند جامعه جهانی آنها را به رسمیت بشناسند، باید از حمایت قاطبه مردم استفاده کنند و خواستههای مردم را در نظر بگیرند”.
این اظهارات در حالی است که از زمان به قدرت رسیدن دوباره طالبان در افغانستان در 15 اگست سال گذشته، بارها نیروهای طالبان با نیروهای کشورهای همسایه از جمله ایران در مرزهای افغانستان درگیر شدهاند.
کمتر از یک ماه پیش، در یک درگیری مسلحانه که بین طالبان با نیروهای مرزبانی ایران رخ داد، دستکم یک کشته و یک زخمی برجای گذاشت.
در آن وقت رسانهها گزارش دادند که این درگیری به دنبال تلاش نیروهای طالبان در برافراشتن پرچم خود، در منطقهای «خارج از قلمرو افغانستان» رخ داده است.
قبل از آن نیز در یک درگیری دیگر، یک مرزبان ولایت سیستان و بلوچستان ایران با شلیک نیروهای طالبان کشته شد.
از سوی دیگر؛ احمد وحیدی، وزیر داخله ایران اوایل بهار امسال پس از یک درگیری مشابه، گفت طالبان اشتباهاً فکر کرده بودند که میتوانند برخی نقاط مرزی را در دست داشته باشند.
ایران بارها تاکید کرده که نیروهای طالبان از ممارست کافی و دانش لازم در مورد مرزها و مناطقی که مجاز به مراقبت و استقرار در آن هستند، برخوردار نیستند و خطوط مرزی را دقیقاً مراعات نمیکنند.
افزون بر موارد بالا، حسن کاظمی قمی همچنین در مورد به رسمیت شناختن طالبان گفت: “ایران تا «دولت فراگیر» در کابل تشکیل نشود، دولت کنونی در افغانستان را به رسمیت نمیشناسد.”
او اضافه کرد با این حال، تهران از بیم افزایش «تروریزم» در افغانستان و کشیده شدن آن به سمت مرزها و همچنین موضوع «آوارگان» افغانستان با طالبان «تعامل» میکند.
از سوی دیگر، مقامهای دولت ایران درباره مسئله حقآبه دریای هیرمند نیز با طالبان دچار اختلاف شدید هستند.
نماینده رئیس جمهور ایران در امور افغانستان در این زمینه گفت: “مسئله حقآبه، مسئله ایران و طالبان نیست، موضوع بین ایران و افغانستان است. سدی که ساخته شد با این هدف بود که بتوانند آب را آن طور که می خواهند مدیریت کنند”.
او با اشاره به اینکه نیروهای طالبان مسیر جریان آب هیرمند را «اشتباهاً» به مسیر دیگری هدایت کردهاند، افزود که آنان گفتهاند «این اتفاق دیگر نمیافتد» و برای جبران «نیاز به زمان دارند».
به تازگی آرزو اشرفیزاده، مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالابهای سازمان حفاظت محیط زیست ایران، اعلام کرده که طالبان با وجود وعده تعیین حقآبه هامون، مانند دولت قبلی افغانستان مسیر رودخانه هیرمند را به سمت «گودزره» منحرف کرده است.
این در حالی بود که چند روز قبل از آن، کاظمی قمی مدعی رهاسازی حقآبه هیرمند توسط طالبان به خاطر «بهرهگیری از ظرفیت دیپلماسی» ایران شده بود.
برخی مقامهای محیط زیست در ایران، وزارت خارجه و وزارت انرژی این کشور را به کمکاری در زمینه گرفتن حقآبه ایران از رود هیرمند متهم میکنند.
اما نماینده ویژه رئیس جمهور ایران در امور افغانستان در صحبت با خبرگزاری ایسنا بار دیگر گفت: “اگر قرار باشد یادداشت اعتراضی داده شود، این کار را وزارت خارجه و نه وزارت انرژی انجام خواهد داد. همچنین اگر قرار باشد صحبتی با هیئت حاکمه افغانستان انجام شود، نماینده ویژه این کار را میکند”.
به گفته جبار وطن فدا، معاون کمیساری آب هیرمند در ایران، ایجاد سد انحرافی کمالخان بر روی رودخانه هیرمند در ماه حمل 1400، موجب شد تا از ورود حدود 950 میلیون مترمکعب به دریاچه هامون در ایران جلوگیری شود.
همچنین حبیبالله دهمرده، نماینده زابل که سابق به حیث والی سیستان و بلوچستان کار میکرد، اعلام کرده که طالبان تنها یک مرتبه در ماه حمل امسال حدود چهار میلیون مترمکعب به ایران آب دادند.